Diagnoza i leczenie nadwrażliwości na gluten
Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten/pszenicę (ang. non coeliac gluten/wheat sensitivity) charakteryzuje się objawami zbliżonymi do zespołu jelita drażliwego i/lub objawami pozajelitowymi, występującymi w kilka godzin lub dni po spożyciu glutenu, szybko ustępującymi po eliminacji glutenu z diety i pojawiającymi się po prowokacji glutenem, u osób, u których wykluczono celiakię i alergię na pszenicę.
Schorzenie dotyczy głównie osób dorosłych i charakteryzuje się wystąpieniem jednego lub, najczęściej, wielu objawów, nie tylko z układu pokarmowego.
Diagnostyka i leczenie
Schorzenie wydaje się powiązane z aktywacją nieswoistej immunologicznej reakcji na gluten/pszenicę, inaczej niż w celiakii, gdzie dochodzi do procesów autoimmunizacyjnych. Badanie genetyczne w diagnostyce nadwrażliwości nie jest miarodajne, ponieważ tylko część chorych posiada haplotyp HLA DQ2/DQ8, charakterystyczny dla celiakii, dlatego nieceliakalna nadwrażliwość na gluten/pszenicę nie ma podłoża genetycznego. Wypływa z tego wniosek, że ujemny wynik testów genetycznych w kierunku celiakii nie musi oznaczać, że pacjentowi nie szkodzi gluten.
Nie istnieją na razie specyficzne markery wykrywające ten rodzaj nadwrażliwości, dlatego diagnoza choroby musi opierać się na kryteriach klinicznych i obserwacji pacjenta po ponownym wprowadzeniu glutenu (prowokacji) podczas stosowania diety bezglutenowej. U osób z nadwrażliwością na gluten/pszenicę często występują natomiast przeciwciała antygliadynowe starego typu (AGA IgA lub IgG), których nie stosuje się już w diagnostyce celiakii ani alergii na pszenicę.
Leczenie poprzez wykluczenie glutenu z diety nie różni się od postępowania w przypadku celiakii czy alergii na pszenicę. Różnice polegają wyłącznie na tym, iż w przypadku celiakii dieta bezglutenowa musi być już stosowana przez całe życie, natomiast w przypadku alergii i nadwrażliwości nieceliakalnej dieta może być stosowana czasowo.
