Aktualności

Wigilia i Boże Narodzenie to piękny czas, ale może być trudny dla osób, które są od niedawna na diecie bezglutenowej. Tradycyjne polskie potrawy świąteczne są pełne pszenicy. Poza tym bliższa lub dalsza rodzina nie zawsze rozumie zasady i konieczność przestrzegania diety. Jak przeżyć Święta bez „glutenowych” zmartwień? Oto nasze podpowiedzi.

Jeśli Ty lub ktoś z Twojej rodziny jest od niedawna na diecie bezglutenowej, zapewne zastanawiasz się, jak przygotować się do Świąt w wersji gluten free. Bez względu na to, czy jesteś organizatorem domowego świętowania, czy też gościem u bliższej lub dalszej rodziny, temat diety bezglutenowej z pewnością pojawi się w kontekście menu. Mam nadzieję, że z poniższymi wskazówkami będzie Ci łatwiej wszystko zorganizować tak, by spokojnie cieszyć się świąteczną atmosferą.

Dieta przede wszystkim

Jeśli Twoi bliscy rozumieją, akceptują konieczność przestrzegania diety bezglutenowej i chcą byś czuł(a) się komfortowo, to wspaniale. Nie będzie problemu, by z wyprzedzeniem omówić kwestię bezglutenowości (przynajmniej niektórych) potraw i bezpieczny sposób ich przygotowania. Gorzej, jeśli rodzina nie dostrzega wagi diety lub ją bagatelizuje. Wtedy prawdopodobnie musisz nastawić się na przygotowanie dań tylko dla siebie. A także wykazać się asertywnością podczas rodzinnych spotkań i cierpliwie tłumaczyć, że dieta bezglutenowa to nie fanaberia a lek i że nawet najmniejsza ilość glutenu jest niedozwolona.

Chęć dochowania tradycji nie może być powodem odstępstw od diety. Podobnie nie warto jej łamać „dla świętego spokoju”. Dlatego nie ulegaj pokusom lub namowom do spróbowania glutenowych smakołyków, niezależnie od tego, jak są atrakcyjne i jak bardzo napracowali się ci, którzy je przygotowali.

Wigilijne menu w wersji gluten free

Praktycznie wszystkie potrawy wigilijne i świąteczne można przygotować w wersji bezglutenowej. Pszenicę w kutii można zastąpimy ryżem, kaszą jaglaną czy quinoa, a karpia usmażymy w panierce bezglutenowej. Na portalu kuchniabezglutenowa.pl znajdziesz dziesiątki sprawdzonych przepisów na pierogi, uszka, pierniczki, ciasta, ryby i wszelkie tradycyjne potrawy z różnych regionów Polski. Wiele dań, choćby bigos czy ryba w galarecie, może być naturalnie bezglutenowych, jeśli zadbamy o odpowiednie bezpieczne składniki. Prawdopodobnie nikt z biesiadników nawet nie zorientuje się, że dania te nie zawierają glutenu. 

Jeśli nie wszystkie potrawy na świątecznym stole mają być bezglutenowe, możesz postarać się o przygotowanie tylko dla siebie zastępników tych dań, które lubisz. Rodzina natomiast z pewnością chętnie spróbuje Twojego bezglutenowego ciasta czy innego deseru. Inspiracje znajdziesz tutaj.

Dzielimy się opłatkiem

Zwykły opłatek to sama mąka pszenna, więc nawet jego niewielka ilość jest niedopuszczalna. Najłatwiej więc będzie, jeśli wszyscy uczestnicy wigilijnego spotkania podzielą się opłatkiem bezglutenowym. Jest on dostępny przez internet i w niektórych sklepach ze zdrową żywnością. Ważne, aby bezglutenowy opłatek kupić nie tylko dla siebie, ale dla całej rodziny. O tym, jak go nabyć piszemy tutaj.

Bezglutenowe BHP w świątecznej kuchni – nasze top 10

Ustalenie bezglutenowego menu na Wigilię i Święta, znalezienie odpowiednich przepisów i zakup składników to jedno. Równie ważny jest bezpieczny sposób ich przygotowania. Poniżej znajdziesz kilka podstawowych zasad, o których warto pamiętać szykując świąteczne potrawy. Jeśli spędzasz Wigilię i Boże Narodzenie u rodziny, zadbaj, by poznała je także osoba, która będzie przygotowywać i serwować bezglutenowe dania:

1. Sprawdź skład każdego produktu, który chcesz użyć do przygotowania dania bezglutenowego. Nie używaj produktów, na których widnieje informacja, że mogą zawierać gluten. Lista produktów dozwolonych, zabronionych i niosących ryzyko znajduje się tutaj.
2. Idąc na zakupy, skorzystaj z listy certyfikowanych produktów bezglutenowych z symbolem Przekreślonego Kłosa, znajdziesz go tutaj.
3. Do wypieku ciast i innych potraw mącznych użyj tylko mąk oznaczonych/opisanych jako bezglutenowe (dotyczy to także tych z natury bezglutenowych: kukurydzianej, ryżowej, gryczanej itp.).
4. Zwykły proszek do pieczenia ma w składzie mąkę pszenną, dlatego użyj jego bezglutenowego odpowiednika lub ewentualnie sody oczyszczonej.
5. Bezglutenowe porcje ryby, pierogów itp. smaż zawsze osobno, w czystym tłuszczu i na czystej patelni. Dopiero po ich usmażeniu możesz zacząć przygotowywanie tych zawierających gluten. Najłatwiej jest użyć bezglutenowej panierki do wszystkich porcji.
6. Przygotowując dania mączne (pierogi, uszka itp.) zawsze zaczynaj od bezglutenowych. Pamiętajmy żeby zagniatać ciasto na czystym blacie i czystymi rękoma. Pierogi bezglutenowe gotuj osobno, używając czystej łyżki do mieszania oraz wyjmowania ich z wrzątku. Dopiero gdy skończysz, możesz zacząć przygotowywać mączne dania zawierające gluten. Przepisy na pierogi i uszka znajdują się tutaj.
7. Bezglutenowe pierogi, uszka i inne dania możesz zamrażać. Pamiętaj by je przedtem opisać jako bezglutenowe.
8. Niewielkie ilości glutenu, np. okruchy pszennego pieczywa czy ciasta, również są szkodliwe dla osoby na diecie bezglutenowej. Dlatego nie krój na tej samej desce, na której wcześniej krojony był zwykły chleb, nie osączaj na tym samym sitku, na którym osączany był pszenny makaron.
9. Wszelkie bezglutenowe potrawy (pieczywo, ciasta, wędliny, porcje ryby itd.) układaj zawsze na osobnym półmisku  i podawaj z osobą łopatką/łyżką, najlepiej różniącą się kształtem lub kolorem od pozostałych.
10. Poinformuj współbiesiadników o tym, które dania są bezglutenowe i uczul, by nie używali do nich zanieczyszczonych glutenem łyżek/łopatek oraz by przez przypadek nie przenieśli do dań glutenu, np. w postaci okruchów tradycyjnych ciast.

Z uśmiechem o diecie

Mów o swojej diecie otwarcie i bez skrępowania, bo przecież nie masz się czego wstydzić. Nawet jeśli rodzina nie wykazuje pełnego zrozumienia w kwestii zasad diety, nie przejmuj się. Kropla drąży skałę. Jeśli chcesz, możesz skorzystać z materiałów na temat celiakii i diety bezglutenowej dostępnych na naszej stronie.

Na szczęście większość bliskich rozumie wagę diety i wspiera osoby z celiakią. Tym bardziej w Boże Narodzenie. Dlatego mam nadzieję, że także dla Ciebie będą to piękne, rodzinne i spokojne bezglutenowe Święta.

Małgorzata Źródlak, staż: 20 bezglutenowych Świąt Bożego Narodzenia 🙂