Aktualności

Kobiety chorują na celiakię dwa razy częściej niż mężczyźni. I to właśnie u kobiet celiakia przebiega ciężej, a objawy są bardziej nasilone. Ten tekst poświęcamy w całości kobiecemu obliczu celiakii. Zobacz, w jakich objawach, niczym kameleon, ukrywa się celiakia na różnych etapach życia kobiety. Może Ty też ich doświadczasz? A może Twoja mama, babcia, przyjaciółka?

Dlaczego to właśnie kobiety muszą być szczególnie czujne, jeśli chodzi o celiakię? Bo stanowią one 60–70% chorych. Podobnie jak w przypadku większości chorób autoimmunizacyjnych, istnieje korelacja z płcią żeńską. Wpływ na to mają hormony – estrogeny. Stymulują one układ immunologiczny, prowadząc do zwiększonej produkcji przeciwciał, w tym przeciwciał skierowanych przeciwko naszym własnym komórkom. 

Gorąco polecamy przeczytanie poniższych informacji i przesyłanie ich dalej. Może uda się pomóc komuś bliskiemu?  Jednocześnie apelujemy do kobiet, które są spokrewnione z osobami chorymi na celiakię, aby się badały w tym kierunku. Mamo, siostro, babciu, wnuczko celiaka – nie zapominaj o sobie, Ciebie także może dotyczyć celiakia. 

Wymienione niżej symptomy choroby mogą wystąpić w każdym momencie życia, choć statystycznie można je pogrupować pod kątem wieku pacjentki. Pamiętajmy, że każda chora osoba może mieć inny zestaw objawów, z różnym nasileniem, a celiakia może się ujawnić prawie w każdym wieku.

Dziewczynki

Najczęstszym objawem celiakii u dzieci do 3. roku życia są luźne stolce lub biegunka, niedobory masy ciała oraz opóźnienia w rozwoju dziecka. Między 3. a 6. rokiem życia, a później od 6. do 12., zaczyna dominować ból brzucha, który może być pierwszym sygnałem ostrzegawczym. Inne objawy celiakii w tym wieku to spadek masy ciała, biegunka, zaparcia, anemia (zwłaszcza oporna na leczenie żelazem) lub niski wzrost. Celiakię bez typowych objawów mogą mieć dzieci z zespołem Downa, Turnera, niedoborem IgA, zapaleniem tarczycy (choroba Hashimoto) czy z cukrzycą. Istnieją też nietypowe objawy, jak łysienie plackowate. Warto podkreślić, że ok. 70% dzieci z celiakią ma prawidłową masę ciała.

Nastolatki

Celiakia u dziewcząt może powodować zaburzenia hormonalne. Pierwsza miesiączka może wystąpić później. Mogą się pojawić zaburzenia cyklu, zakłócenie równowagi hormonalnej, co może wpłynąć na zahamowanie dojrzewania. A inne objawy? To bóle głowy, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia koncentracji, stany depresyjne, zaburzenia nastroju, trudności w nauce. Ale także neurologiczne, np. ujawnienie się padaczki lub stanów związanych z niedoborami pokarmowymi, np. neuropatii z niedoboru witaminy B12 i innych witamin z grupy B, a także osteoporoza czy bóle stawowe.

W tym wieku wzrasta ryzyko dołączenia się kolejnych chorób autoimmunizacyjnych, np. cukrzycy oraz poważnych niedoborów: żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego, witaminy D czy wapnia. Brak diagnozy może także prowadzić do rozwoju chorób związanych z przewodem pokarmowym, takich jak nieswoiste zapalenia jelit.

Dorosłe kobiety

Choć naukowcy nie są w tym temacie zgodni, wiele badań wskazuje na związek pomiędzy niepłodnością lub trudnością zajścia w ciążę a niezdiagnozowaną celiakią. Problemem kobiet, które nie wiedzą, że mają celiakię, jest większe ryzyko wystąpienia endometriozy i wcześniejszej menopauzy. Kobiety z niezdiagnozowaną celiakią mają też więcej problemów w ciąży, mogą doświadczyć większej liczby powikłań, mają większe ryzyko przedwczesnych porodów oraz martwych urodzeń. Istnieje również ryzyko, że noworodki urodzone przez kobiety z niezdiagnozowaną celiakią mogą przyjść na świat mniejsze, z niedowagą.

Więcej na temat problemów z płodnością w celiakii piszemy TUTAJ, a o ciąży i macierzyństwie z celiakią TUTAJ.

Kobieta w wieku senioralnym

Jeśli kobieta, u której ujawniła się celiakia, pozostaje bez właściwej diagnozy przez 10, 20 czy więcej lat, problemy narastają. Gluten uruchamia procesy zapalne, powstają przeciwciała przeciwko naszym własnym komórkom. Szczególnie jeśli jest spożywany regularnie, nawet w małych ilościach, prowadzi to do ciągłego pobudzenia organizmu, autoimmunizacji, co zwiększa ryzyko wystąpienia dodatkowych chorób i powikłań. U takich pań poza wymienionymi wyżej problemami (osteoporoza, niedobory, choroby neurologiczne, autoimmunizacyjne itd.) istnieje ryzyko wystąpienia powikłań onkologicznych. W tym nowotworów złośliwych – gardła, języka, przełyku – oraz chłoniaków w obrębie jelita cienkiego. 

Nie czekaj, sprawdź czy to celiakia. O tym, jak się prawidłowo zdiagnozować w kierunku celiakii piszemy TUTAJ.

Zainteresował Cię temat objawów celiakii u kobiet? Przeczytaj poniższy wywiad, który prezeska Stowarzyszenia Małgorzata Źródlak przeprowadziła z Panią dr n. med. Katarzyną Kondej-Muszyńską. Wywiad opublikowaliśmy w 15 numerze naszego magazynu Bez glutenu: