Aktualności

Trudności z utrzymaniem uwagi i koncentracją, logicznym myśleniem i zapamiętywaniem? To może być mgła mózgowa, której doświadcza wiele osób z niezdiagnozowaną nietolerancją glutenu.

Kontynuujemy nasz cykl tekstów na temat neurologicznych aspektów nietolerancji glutenu. Pisaliśmy już o tym, jak gluten wpływa na nasz mózg i układ nerwowy, zamieściliśmy ciekawy wywiad z neurologiem oraz historie pacjentek, także tę najbardziej poruszającą.  Poniższy artykuł opisuje całkiem częsty zespół objawów z ośrodkowego układu nerwowego, którego większość lekarzy i pacjentów w ogóle nie kojarzy z glutenem. Co to takiego?

Mgła mózgowa to zbiór charakterystycznych symptomów związanych z zaburzoną percepcją i interpretacją wrażeń zmysłowych. Bywa określana jako mgła psychiczna (ang. mental fog) lub zmętnienie świadomości (ang. clouding of consciousness). Niektórzy uważają nawet, że jest lżejszą postacią delirium, zaburzenia świadomości charakteryzującego się poczuciem dezorientacji w przestrzeni i czasie, upośledzeniem funkcji intelektualnych czy trudnościami w utrzymaniu uwagi.

Co wspólnego z brain fog ma gluten?

Mgła mózgowa jest wynikiem zaburzenia regulacji neuroprzekaźników, czyli substancji odpowiedzialnych za przenoszenie sygnału między neuronami w układzie nerwowym, zwłaszcza serotoniny, dopaminy, kwasu gamma-aminomasłowego (GABA, ang. gamma-aminobutyric acid) i acetylocholiny. Może być ono powodowane przez stres, chroniczne zmęczenie, nadmiar stymulantów, odwodnienie organizmu, brak aktywności fizycznej, niedobór snu czy zbyt dużą ilość obowiązków. Ale jedną z przyczyn mogą być też toczące się w organizmie procesy zapalne, także te powodowane u osób wrażliwych przez gluten.

Okazuje się, że część osób z celiakią lub nadwrażliwością na gluten/pszenicę po przejściu na dietę bezglutenową odczuwa szybką poprawę, tzn. ustąpienie objawów mgły mózgowej, często w spektakularny sposób. Niektórzy pacjenci nawet nie zdają sobie sprawy z tego, jak wielkie mają problemy z dekoncentracją, zaburzeniami postrzegania czy logicznego myślenia, dopóki one nie ustąpią.

Jakie są inne oznaki brain fog?

Nadmierna senność, problemy z rozumieniem, skupieniem myśli czy zapamiętywaniem, dezorientacja, ograniczony odbiór informacji z zewnątrz, nagłe zmiany nastroju, trudności w uczeniu się czy składaniu zdań. Niekiedy mogą pojawić się problemy z koordynacją ruchową, zapominanie nazw przedmiotów codziennego użytku i brak motywacji do podejmowania działań. Chorzy opisują ten stan jako „chodzenie we mgle”.

Na nasz apel o przesyłanie mailem własnych historii związanych z różnymi neurologicznymi objawami celiakii odpowiedziało już bardzo wiele osób. Część z nich doświadczyła właśnie symptomów mgły mózgowej.

Chętnych do podzielenia się (także anonimowo) tym, jakich zaburzeń neurologicznych doświadczali przed diagnozą celiakii bądź nadwrażliwości na gluten, prosimy o kontakt: m.zrodlak@celiakia.pl. 

Tekst jest częścią artykułu Małgorzaty Źródlak „Czy o celiakii wiemy już wszystko? Nowości i ciekawostki ze świata nauki”, który ukazał się w II części 11 numeru magazynu Stowarzyszenia „Bez glutenu”.